wat is CADR en waarom telt het meer dan wattage?
CADR staat voor Clean Air Delivery Rate en geeft aan hoeveel schone lucht een luchtreiniger per tijdseenheid levert voor specifieke deeltjes (meestal rook, stof en pollen). CADR is een directe maat voor de combinatie van luchtstroom en filterefficiëntie: een hoog CADR betekent dat de machine veel verontreinigde lucht door een effectieve filter haalt en dus snel de concentratie deeltjes verlaagt.
Wattage daarentegen meet slechts het elektrische vermogen dat de motor verbruikt. Het zegt niets over hoe goed dat vermogen wordt omgezet in luchtstroom of hoe efficiënt het filter is. Een motor met hoog wattage kan inefficiënt zijn of veel energie in warmte verliezen, terwijl een goed ontworpen unit met lager vermogen wél een hoge CADR kan halen.
wat is ACH en hoe gebruik je het?
ACH betekent Air Changes per Hour: het aantal keren dat de volledige luchtinhoud van een ruimte per uur theoretisch wordt ververst door de luchtreiniger. ACH helpt je bepalen hoe snel de lucht in jouw kamer vernieuwd wordt, wat vooral belangrijk is bij allergieën, rook of virale aerosolen.
De relatie tussen CADR en ACH is eenvoudig als je in m³ werkt: ACH = CADR (m³/uur) ÷ ruimtevolume (m³). Voor veel woonkamers is een ACH van 4 tot 6 wenselijk; willen mensen met allergieën of een snel schoon effect dan is 6 of hoger vaak raadzaam. Kies dus een apparaat waarvan de CADR correspondeert met het gewenste ACH voor jouw kamer.
praktisch rekensommetje
Voorbeeld: een slaapkamer van 5 m x 4 m met een plafondhoogte van 2,5 m heeft een volume van 50 m³. Wil je een ACH van 4, dan heb je een CADR nodig van ongeveer 50 × 4 = 200 m³/uur. Let op: controleer of de fabrikant de CADR opgeeft in m³/uur of in cfm (cubic feet per minute); bij cfm kun je eenvoudig omrekenen of de fabrikant geeft beide waarden.
waarom wattage misleidend kan zijn
Enkele redenen waarom wattage geen goede basis is voor vergelijking:
- geen directe relatie met filterprestaties: wattage vertelt niets over het type of de kwaliteit van het filter (bijv. HEPA-klasse, activkool).
- verschil in ontwerp: aerodynamica van het toestel, motor- en ventilatordesign en lekvrije behuizing bepalen hoeveel lucht effectief gefilterd wordt.
- efficiëntievariantie: twee motoren met hetzelfde wattage kunnen erg verschillende luchtstromen en dus CADR hebben.
- energie versus effect: hogere wattage kan leiden tot meer energieverbruik en geluid zonder betere reiniging.
waarop let je nog meer naast CADR en ACH?
CADR en ACH zijn kernmaatstaven, maar er zijn aanvullende punten die je keuze beïnvloeden:
- type filters: HEPA H13/H14 zijn effectief tegen fijne deeltjes; voor gassen en geuren kijk je naar actieve koolstoffilters. Lees meer over filtertechnologieën op Filtratietechnologieën uitgelegd.
- AHAM-verificatie en testcondities: kies bij voorkeur apparaten met erkende CADR-waarden, bijv. volgens AHAM- of andere standaardtestmethodes. Zie ook Luchtkwaliteit meten en normen voor context.
- geluidsniveau en comfort: een hoge CADR op de maximale stand kan veel geluid maken. Voor informatie over energie en geluid, zie Energieverbruik en geluidsniveau.
- plaatsing en onderhoud: goede plaatsing kan het effect vergroten; onderhoud zoals regelmatig filter vervangen houdt de CADR op peil. Kijk voor tips op Plaatsing en onderhoudstips.
praktische tips bij aanschaf
- Begin met het bepalen van het gewenste ACH voor jouw situatie (4–6 voor normaal gebruik, hoger bij allergieën). Voor hulp bij luchtreinigers bij gezondheidsklachten, zie Luchtreinigers bij allergieën en astma.
- Bereken je kamervolume en kies een apparaat met CADR die dat volume het gewenste aantal keren per uur kan verversen (CADR = volume × gewenste ACH).
- Vergelijk CADR-waarden voor verschillende deeltjes (rook, stof, pollen) en let vooral op de waarde die past bij jouw probleem—rook heeft andere kenmerken dan pollen.
- Controleer ook filterkosten en hoe vaak filters vervangen moeten worden; dit beïnvloedt de totale kosten op lange termijn.
- Lees reviews en technische specificaties kritisch; sommige fabrikanten benadrukken wattage of marketingclaims in plaats van meetbare prestaties. Meer tips over misleidende claims vind je in Is jouw luchtreiniger eerlijk? zo herken je misleidende claims en groenwassen.
scenario's: welk cijfer is doorslaggevend?
Voor verschillende situaties kun je prioriteiten stellen:
- allergieën en astma: kies een hoge CADR voor de relevante deeltjes en een HEPA-filter; streef naar hogere ACH. Zie ook Luchtreinigers bij allergieën en astma.
- rook en kookdampen: CADR voor rook is cruciaal; actieve kool helpt bij geur en gassen. Voor kookdampen en NOx, lees Koken op gas? zo neutraliseer je NOx en kookdampen.
- grotere ruimtes: bereken benodigde CADR op basis van volume of overweeg meerdere units voor gelijkmatige dekking.
kort samengevat
Wattage vertelt je voornamelijk iets over energieverbruik, niet over luchtreinigingskracht. Kies op basis van CADR en ACH: die cijfers laten zien hoeveel schone lucht je krijgt en hoe snel de lucht in jouw ruimte ververst wordt. Combineer die inzichten met informatie over filters, geluidsniveau en onderhoud om een keuze te maken die aansluit op jouw situatie. Heb je al een luchtreiniger of wil je verder lezen over hoe ze werken en onderhouden worden? Bezoek Hoe werkt een luchtreiniger en Plaatsing en onderhoudstips voor praktische handleidingen.
Wil je dieper ingaan op het besparen van filterkosten of het verlengen van de levensduur van je filters? Bekijk onze hacks in Filterstress voorbij: slimme hacks om de levensduur van je luchtreinigerfilters te verdubbelen.
